Der finst mange ulike kjeldene til dokumentasjon om kyrkja si historie og hennar kyrkjekunstskattar som er av dei eldste i bygda. Dei mest kjende kjeldene er lokalhistoriske bøker og festskriftet til P.F. Waage frå 1978. Magne Grimstad jr frå Osberget har drive bokprosjektet og er ansvarleg redaktør saman med sokneprest Margit Lovise Holte. Grimstad seier det er ei stor glede å sjå boka ferdig med ord og vakre bilete om dette bygget som betyr så mykje for folket og bygda.
Foto: Cecilie Hatløy
Journalist og forfattar Asle Geir Widnes Johansen har lest gjennom det som finst av kjelder på Ulstein kyrkje, samanfatta historia og sett den i eit nasjonalt og internasjonalt perspektiv. Han har fått mange overraskingar på vegen, og oppdaga kor viktig kyrkja si rolle var i bygginga av UIstein og nasjonen. Han var ikkje klar over kor omfattande kyrkja sitt arbeid er, og prosjektet har rett og slett vore trusstyrkande, seier han. Som journalist skriv han også om vanskeleg debattar og saker i kyrkja. Soknepresten er glad for Johansens ærlege penn og er audmjuk på at kyrkja si historie også inneheld maktovergrep og feiltrinn. Dette skal ikkje skje, -og vi må vere audmjuke for kyrkja vert styrt av menneske som også trår feil, og at vi kan lære av historia. Evangeliet har vorte overlevert i generasjonar med tru, håp og kjærleik nok for alle, og kalla til samfunnsinnsats og nestekjærleik.
Foto: Cecilie Hatløy
Den anerkjente og prisløna fotografen Cecilie Hatløy har tatt bilder av kyrkja som er brukt i boka. Ho utrykker glede for oppdraget og har gjennom sitt kunstnarlege blikk teke bilder som gjenspeglar dette vakre bygget sin varme og sjel. Alle dei historiske kyrkjekunstskattane er no også dokumentert i form av bilder som vert bevart for ettertida. Vi vonar mange får blikket opp for den store kunstskatten som er i aktiv bruk i bygget vårt.
Boka hadde ikkje vorte til utan støtte frå Historielaget, Ulstein kommune og Sparebanken Møre
Ei stor takk må rettast til redaksjonsnemnda som forutan Grimstad, Holte og Johansen besto av soknerådsleiar Annelise Kleven Godø, kyrkjeverge Christfried Kaul, Britt Opsahl Myrene frå biblioteket og Ulstein kommune og Inge Håkonsholm som representerte Ulstein Historielag. Gunder Runde har stått for god korrektur, og vi takkar mellom anna Storegjerdesamlinga for bruk av bilete.
Foto: Cecilie Hatløy
Her er noko av innhaldet i boka:
Kristninga av Ulstein og utviklinga i mellomalderen
Frå reformasjonen og i tida etter
Inn i ei ny tid – og med ny kyrkje
Misjonsarbeid, vekkingar, foreiningar og lagsliv
To kommunar, to sokn, eitt prestegjeld. Soknerådet blir innført
Krig, kyrkjekamp og kamp for kristne verdiar, nye arbeidsformer og kyrkjejubileum
Tida frå jubileet og eit par tiår framover; Ten Sing og nye kyrkjesamfunn og kyrkjelege stridsspørsmål
Dei siste åra og situasjonen i dag
Inventar i Ulstein kyrkje
Prestar i Ulstein
Foto: Cecilie Hatløy
Vi trur denne boka vert ein skatt i alle heimar, og det er ein fin og verdig måte å hylle den 170 år gamle kyrkja vår som er ein viktig lokal del av ein tusenåring tradisjon i landet vårt.
Frå forordet til sokneprest Margit Lovise Holte står det:
«Over kyrkjedøra vår rita kyrkjebyggarane i si tid inn ord frå Salme 100: Gå gjennom hans portar med takkesong. I 170 år har folket gått gjennom portalen med desse orda. Somme gonger med takk over eit nyfødd barn i armane. Andre gonger ein kvit flokk av konfirmantar i finstasen og utvaksen dåpsklednad. Under portalen har brudepar vorte fotografert medan dei viser kjærleiken sin med kyss og breie smil. Og til sist med kvite klede, lagt i ei kiste med himmelhåp, i sorg og takksemd boren ut etter eit kort eller langt liv. Portalen med oppmoding om takkesong for alle steg på ferda, i bunadsko eller joggesko, for små føter og for den som ikkje veit å fote seg meir.
Kyrkja er og vil vere eit kraftsentrum i bygda, kulturen og gjennom historia. Nye generasjonar skal, som vi, få stige inn og ut gjennom dette og nye kyrkjebygg med ein himmel over livet og fast grunn under føtene – saman på ferda.»
Foto: Cecilie Hatløy